ความเป็นมาของกระบวนการ
สิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติของคนไทย
ชุดสิทธิประโยชน์ภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติคืออะไร ?
ชุดสิทธิประโยชน์ (benefits package) คือ รายการบริการด้านสุขภาพ และ ผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ได้รับการสนับสนุนงบประมาณภายใต้ระบบประกันสุขภาพ โดยหน่วยงานที่รับผิดชอบ เพื่อให้บริการต่อผู้ที่อยู่ในความดูแลและผู้ประกันตน ชุดสิทธิประโยชน์อาจแบ่งกว้าง ๆ ได้เป็นชุดสิทธิประโยชน์ที่เป็นยา และ ชุดสิทธิประโยชน์ที่ไม่ใช่ยา
ผู้ที่มีสิทธิระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (เรียกง่าย ๆ ว่า สิทธิบัตรทอง) จะได้รับสิทธิประโยชน์ที่เป็นยาตามบัญชียาหลักแห่งชาติ และได้รับสิทธิประโยชน์ที่ไม่ใช่ยาตามที่สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติกำหนด และมีการประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ชุดสิทธิประโยชน์ภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติครอบคลุมอะไรบ้าง ?
โดยหลักการ ชุดสิทธิประโยชน์นี้ครอบคลุมทุกบริการที่ไม่อยู่ในรายการยกเว้น โดยรายการยกเว้น ได้แก่
1. กลุ่มบริการที่เกินความจำเป็นพื้นฐาน ได้แก่
- การรักษาภาวะมีบุตรยาก การผสมเทียม
- การเสริมความงามที่ไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์
- การรักษาที่อยู่ระหว่างการค้นคว้าทดลอง
- การตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่เกินความจำเป็นจากข้อบ่งชี้ทางการแพทย์
2. กลุ่มบริการที่มีงบประมาณจัดสรรให้เฉพาะ หรืออยู่ในกองทุนอื่น ได้แก่
- อุบัติเหตุการประสบภัยจากรถที่อยู่ในความคุ้มครองตามกฎหมายว่าด้วย การคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ
- การบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาและสารเสพติดตามกฎหมายว่าด้วยสารเสพติด
3. กลุ่มบริการอื่น ๆ ได้แก่
- โรคเดียวกันที่ต้องเข้ารักษาในโรงพยาบาลประเภทผู้ป่วยในเกินกว่า 180 วัน
- การปลูกถ่ายอวัยวะ (Organ transplantation)
ทำไมถึงต้องมีกระบวนการพัฒนาชุดสิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ?
แม้ว่าจะมีชุดสิทธิประโยชน์แล้ว คนไทยหลายคนยังคงพบกับปัญหาด้านสุขภาพ และด้านการเข้าถึงบริการสุขภาพอย่างต่อเนื่องในทุกปี ขณะเดียวกัน เทคโนโลยี และองค์ความรู้ด้านการแพทย์และสาธารณสุุขก็มีการพัฒนาอยู่เรื่อย ๆ ทำให้มีตัวช่วยทางด้านการแพทย์ที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก และชุดสิทธิประโยชน์ที่มีอยู่อาจยังไม่ครอบคลุมมาตรการด้านสุขภาพบางมาตรการที่จำเป็น หรือชุดสิทธิประโยชน์ที่มีอยู่มีการกระจายตัวของการให้บริการที่ไม่เพียงพอ หรือมีราคาแพงจนทำให้เกิดปัญหาในระบบบริการ ทำให้ต้องมีการปรับปรุงชุดสิทธิประโยชน์อยู่ตลอดเวลาเพื่อให้คนไทยเข้าถึงบริการด้านสุขภาพที่จำเป็นได้มากยิ่งขึ้น
กระบวนการพัฒนาชุดสิทธิประโยชน์จึงเกิดขึ้น โดยมุ่งเน้นการดำเนินงานที่เป็นระบบโปร่งใส และใช้ข้อมูลเชิงวิชาการประกอบการตัดสินใจ